Andrzej Apostoł-święty,
 Andrzej jeden z dwunastu apostołów, pochodził z Betsaidy w Galilei. Z zawodu był rybakiem, mieszkał w Kafarnaum, był synem Jana i młodszym bratem św. Piotra. Według Ewangeli Janowej początkowo był uczniem Jana Chrzciciela. Pod jego wpływem poszedł za Chrystusem, gdy Ten przyjmował chrzest w Jordanie. Pierwszy powołany przez Jezusa na apostoła. Dlatego w tradycji greckiej zyskał sobie przydomek "protokletos", czyli ten pierwszy, a w słowiańskiej Pierwozwannyj - Pierwszy Powołany, który wszedł do grona dwunastu uczniów Chrystusa. Według św. Jana to właśnie Andrzej ogłasza Piotrowi radosną nowinę: "Znaleźliśmy Mesjasza" i przyprowadza swego brata do Jezusa. Andrzej jest więc pierwszym człowiekiem, który uwierzył w Jezusa jako Mesjasza i tę wiarę zwiastował innym. W domu Andrzeja i Piotra w Kafarnaum Chrystus niejednokrotnie się zatrzymywał. Był świadkiem cudu w Kanie, cudownego rozmnożenia chleba, o czym relacjonuje św. Jan. Apostoł pośredniczył między Mistrzem a poganami, gdy pragnęli oni spotkać Jezusa.
Obraz w kościele parafialnym w Witowie.
Po Zesłaniu Ducha Świętego, według apokryfów, Andrzej Apostoł odbył podróże po Azji Mniejszej. Podczas jednej z misyjnych podróży po Grecji św. Andrzej zatrzymał się w Patras na Peloponezie. Jego przepowiadaniu towarzyszyły cuda. Wiele osób przyjęło chrześcijaństwo. Wśród nich była Maksymilla, żona rzymskiego prokonsula Aegeatesa. Widząc cudowne uzdrowienie, brat prokonsula Stratoklis został także chrześcijaninem. Według tradycji św. Andrzej wyświęcił go na pierwszego biskupa Patras. Nawrócenia wzbudziły sprzeciw Aegeatesa, który skazał św. Andrzeja na śmierć. Około 70 roku w Patras, przeżegnawszy zebranych wyznawców, został ukrzyżowany na krzyżu w kształcie litery X. Tam też go pochowano.
Według pism apokryficznych z II i IV wieku, kiedy św. Andrzej został skazany na ukrzyżowanie .Z radością przyjął ten rodzaj śmierci, który go tak bardzo upodobniał do Pana Jezusa. Według apokryfów, męczeństwo św. Andrzeja odbyło się publicznie wobec 12 000 ludzi. Wszyscy żądali uwolnienia Apostoła. Ale ku zdumieniu wszystkich św. Andrzej wołał: "Panie Jezu Chryste, nie dozwól, żeby mnie zdjęto z krzyża, zanim nie oddam Ci mojej duszy". Kiedy to mówił, olśniewająca jasność go otoczyła, tak iż na Apostoła nie można było patrzeć. Trwało to około pół godziny. Kiedy jasność ustała, święty Andrzej już nie żył.
PATRON
Imię Andrzej wywodzi się od greckiego słowa "andreios" i znaczy "mężny, dzielny". Wiele miast i krajów ogłosiło św. Andrzeja swoim patronem: jest patronem Grecji, Szkocji, Rosji, Hiszpanii, Sycylii, Dolnej Austrii, Neapolu, Rawenny, Brescii, Amalfi, Mantui, Bordeaux, Brugii i Patrasu, także diecezji warmińskiej. Krzyż św. Andrzeja w kształcie litery "X" znajduje się na fladze Szkocji. Od czasów unii z Anglią, znajduje się także na fladze brytyjskiej. Na przestrzeni wieków św. Andrzej patronuje wielu korporacjom i zrzeszeniom: m.in. jest patronem podróżnych, sprzedawców ryb, rybaków, rzeźników, górników, żeglarzy, rycerzy, a nawet woziwodów. W Polsce znajduje się 121 kościołów, których patronem jest św. Andrzej, wśród nich najstarszy w Krakowie kościół romański przy ul Grodzkiej
 |
